Lehen Mundu gerlako euskal presoen kantuen transkripzio musikala

© Euskal kultur erakundea

Guztira 104 kantu-grabaketa dira, kantu batzuk errepikatuak edota aire ezberdinetan emanak izan direlarik: 81, Berlingo Etnologia Museoan zeudenak eta 23, Humboldt Unibertsitateko fonotekan.

Lehenik, Mendizabalek kantuak transkribatu ditu, musika eta hitzak partitura numerikoetan ezarriz. Ondotik kolekzioaren ezaugarriak, kantuen gaiak eta kantaera aztertu ditu besteak beste, transkripzio-irizpideak zehaztuz. Bere ezagutzaren arabera, hogeita hiru ineditoak dira eta horietarik zortzirentzat, airea ezezaguna:

• Amodiozko begi xarmantak
• Ligets-en kantoriak
• Jente hunak nahi zütie
• Üharte jauregian eta Maiatzian eder da
• Adios Getaria
• Donaduen kantuak
• Urtxo xuri pollit bat

Euskal Etnopoloa labelaren baitan emana izan den proiektua, Jon Bagües etnomusikologoa Eresbil euskal musika artxibotegiaren zuzendari ohiaren berme zientifikoarekin.

Agustin Mendizabal
Agustin Mendizabal, 1967an sortua Oiartzunen (Gipuzkoa), ingeniaritza eta musika ikasketak egin ditu. Bere sorterriko Lartaun eta Hondarribiko Xatz-Eskifaia abesbatzak zuzendu ditu eta bere sorterriko Lartaun taldean txistularia da. Azken urteotan euskal herri-kantaeraren zenbait alderdi ikertzeari ekin dio: prosodia musikala, Iparraldeko herri-kantaeraren intonazio neutro edo erdibidekoa (2013ko Donostiako Orfeoia-UPV/EHU saria) eta ahozko tradizioko kantu eta bertso zaharrak, jasotze- eta dokumentatze-lana eginez, kantu eta doinu  ezagun eta ezezagunak  bilduz eta aztertuz. Hori dela eta audio eta bideo grabaketa bilketak egin ditu Gipuzkoan, Nafarroan, Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Gai horietaz zenbait hitzaldi eman ditu. Bestalde, ahotsak.eus proiekturako ere eginak ditu hainbat bideo, Nafarroan bereziki. Egun, Errenterian bizi da (Gipuzkoa).

Xehetasunak

• Harremana: Maite Deliart (EKE) - maite.deliart@eke.eus / 05 59 93 38 70
• Agustin Mendizabalen azterketa dokumentua (PDF): Lehen Mundu Gerlako euskal presoen grabaketak (1916-1917). Prusiako Komisio Fonografikoak eginiko kantu-grabaketak. Transkripzio musikala: aurkezpena eta irizpideak, Errenteria, 2020ko apirila.
• Balorizazio numerikoa eta grabaketen inbentarioa mintzoak.eus atarian: Lehen Mundu gerlako euskal presoen grabaketak (1916-1917)